چرا در برخی روابط عاشقانه، یکی از طرفین دچار اضطراب میشود؟
اضطراب در روابط عاشقانه، پدیدهای شایع است که میتواند کیفیت رابطه را تحت تاثیر قرار دهد. دلایل متعددی برای این اضطراب وجود دارد، که در این مطلب به 12 مورد از مهمترین آنها اشاره میکنیم: ریشهیابی اضطراب در روابط، کلید حل بسیاری از مشکلات است. با شناخت عوامل زیر، میتوانید گام موثری در جهت بهبود رابطه خود بردارید:
- ✅
تجربههای تلخ گذشته:
روابط قبلی که با خیانت، طرد شدن، یا سوء استفاده همراه بودهاند، میتوانند ترس از تکرار الگوهای مشابه را در فرد ایجاد کنند. - ✅
سبک دلبستگی ناایمن:
افرادی که در کودکی دلبستگی ناایمن را تجربه کردهاند (مانند دلبستگی اجتنابی یا دوسوگرا) بیشتر مستعد اضطراب در روابط عاشقانه هستند. - ✅
ترس از صمیمیت:
برخی افراد به دلیل ترس از آسیبپذیری، از صمیمی شدن با دیگران اجتناب میکنند و همین امر میتواند منجر به اضطراب در رابطه شود. - ✅
اعتماد به نفس پایین:
افرادی که عزت نفس پایینی دارند، ممکن است دائماً نگران این باشند که به اندازه کافی خوب نیستند و معشوق خود را از دست بدهند. - ✅
نیاز بیش از حد به تایید:
نیاز دائمی به تایید و توجه از سوی طرف مقابل، میتواند رابطه را خفه کننده کند و منجر به اضطراب در هر دو طرف شود. - ✅
ترس از دست دادن کنترل:
برخی افراد تمایل دارند در رابطه کنترل همه چیز را در دست داشته باشند و ترس از دست دادن این کنترل میتواند منجر به اضطراب شود. - ✅
عدم تطابق ارزشها و اهداف:
تفاوتهای اساسی در ارزشها، اهداف بلند مدت، و سبک زندگی میتواند تنش و اضطراب در رابطه ایجاد کند. - ✅
فشار اجتماعی و خانوادگی:
انتظارات خانواده و جامعه از رابطه، میتواند بار مضاعفی بر دوش افراد بگذارد و منجر به اضطراب شود. - ✅
مشکلات مالی و شغلی:
استرس ناشی از مشکلات مالی و شغلی میتواند به رابطه منتقل شده و باعث افزایش اضطراب شود. - ✅
وجود مشکلات زمینهای روانی:
اختلالات اضطرابی، افسردگی، و سایر مشکلات روانی میتوانند اضطراب در روابط را تشدید کنند.
شناخت این عوامل، اولین قدم برای مقابله با اضطراب در رابطه است. در صورتی که اضطراب در رابطه شما به طور جدی کیفیت زندگیتان را تحت تاثیر قرار داده است، مراجعه به یک متخصص روانشناس یا زوج درمانگر میتواند بسیار کمک کننده باشد.
تجربه اضطراب در روابط عاشقانه: ریشهها و راهکارها
تجربه اضطراب در روابط عاشقانه، یک موضوع شایع است که میتواند کیفیت زندگی عاطفی افراد را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. در این مقاله، به بررسی 12 دلیل عمدهای میپردازیم که میتوانند زمینهساز اضطراب در روابط عاشقانه باشند.
1. ناامنی در کودکی و الگوهای دلبستگی ناایمن
کودکی تاثیر بسزایی در شکلگیری شخصیت و نحوه برقراری ارتباطات دارد. اگر فردی در کودکی تجربه ناامنی، طرد یا عدم ثبات عاطفی داشته باشد، احتمال اینکه در روابط بزرگسالی دچار اضطراب شود، بیشتر است. این افراد ممکن است الگوهای دلبستگی ناایمن (اجتنابی، دوسوگرا، آشفته) داشته باشند که باعث ترس از صمیمیت، رها شدن و یا عدم پذیرش میشود.
2. ترس از طرد شدن و رها شدن
این ترس، یکی از شایعترین دلایل اضطراب در روابط است. فرد مضطرب، دائماً نگران است که شریک عاطفیاش او را ترک کند، به او علاقهای نداشته باشد یا به اندازه کافی خوب نباشد. این ترس میتواند ریشه در تجربیات گذشته، عزت نفس پایین یا ناامنیهای شخصی داشته باشد.
3. عزت نفس پایین
افرادی که عزت نفس پایینی دارند، معمولاً خود را شایسته عشق و توجه نمیدانند. این باور میتواند باعث شود که دائماً به دنبال تایید شریک عاطفی خود باشند، رفتارهای او را بیش از حد تحلیل کنند و دچار اضطراب شوند. آنها ممکن است احساس کنند که باید دائماً در حال اثبات خود باشند تا لایق عشق بمانند.
4. کمالگرایی و انتظارات غیرواقعی
کمالگرایی در روابط میتواند باعث اضطراب زیادی شود. فرد کمالگرا، انتظارات بسیار بالایی از خود، شریک عاطفی و رابطه دارد. وقتی این انتظارات برآورده نمیشوند، دچار ناامیدی، نارضایتی و اضطراب میشود. آنها ممکن است به طور مداوم در حال ارزیابی رابطه باشند و به دنبال ایرادها و نقصها بگردند.
5. سبک ارتباطی ناکارآمد
نحوه برقراری ارتباط، نقش بسیار مهمی در سلامت و پایداری روابط دارد. سبک ارتباطی ناکارآمد (مانند پرخاشگری، انفعال، یا اجتناب از صحبت کردن در مورد احساسات) میتواند منجر به سوء تفاهم، تنش و اضطراب شود. وقتی افراد نمیتوانند به طور موثر با هم ارتباط برقرار کنند، احساس ناامنی و عدم اطمینان میکنند.
6. تجربیات آسیبزای گذشته
تجربیات آسیبزا در روابط قبلی (مانند خیانت، سوء استفاده عاطفی یا فیزیکی) میتوانند تاثیرات عمیقی بر روابط بعدی داشته باشند. فردی که تجربه آسیبزایی داشته است، ممکن است به سختی به دیگران اعتماد کند، دائماً در حال انتظار تکرار آسیب باشد و در نتیجه، دچار اضطراب شود.
8. مسائل حل نشده در رابطه
وجود مسائل حل نشده و اختلاف نظرها در رابطه، میتواند به مرور زمان باعث ایجاد تنش و اضطراب شود. این مسائل میتوانند کوچک باشند (مانند تقسیم وظایف در خانه) یا بزرگتر (مانند اهداف زندگی). نادیده گرفتن این مسائل، باعث انباشته شدن ناراحتیها و بروز اضطراب میشود.
9. وابستگی عاطفی ناسالم
وابستگی عاطفی ناسالم به این معناست که فرد برای احساس شادی، امنیت و ارزشمندی، بیش از حد به شریک عاطفی خود وابسته است. این وابستگی میتواند باعث شود که فرد دائماً نگران از دست دادن شریک خود باشد، رفتارهای او را کنترل کند و دچار اضطراب شود. آنها ممکن است هویت خود را در رابطه از دست بدهند.
10. مقایسه رابطه خود با دیگران
مقایسه رابطه خود با روابط دیگران (به ویژه در شبکههای اجتماعی)، میتواند باعث ایجاد احساس نارضایتی، حسادت و اضطراب شود. به خاطر داشته باشید که آنچه در شبکههای اجتماعی نمایش داده میشود، اغلب تصویری کاملا مطلوب و غیرواقعی از روابط است.
11. استرسهای بیرونی
استرسهای بیرونی (مانند مشکلات مالی، فشارهای کاری، یا مشکلات خانوادگی) میتوانند به طور غیرمستقیم بر روابط عاشقانه تاثیر بگذارند و باعث افزایش اضطراب شوند. وقتی افراد تحت فشار هستند، ممکن است کمتر صبور باشند، راحتتر عصبانی شوند و نتوانند به درستی با هم ارتباط برقرار کنند. 
12. مشکلات سلامت روان
وجود مشکلات سلامت روان زمینهای (مانند اختلال اضطراب فراگیر، اختلال وسواس فکری-عملی، یا افسردگی) میتواند باعث افزایش اضطراب در روابط عاشقانه شود. این افراد ممکن است به دلیل شرایط خود، در برقراری ارتباط سالم و پایدار با دیگران دچار مشکل شوند.
من چند سال پیش در یک رابطه بودم که همیشه حس می کردم روی لبه تیغ راه می روم. کوچکترین تغییر رفتار طرف مقابل برایم تبدیل به کابوس می شد و مدام فکر می کردم قرار است مرا ترک کند. بعدها فهمیدم این احساسات به خاطرجریانی از ارتباط های ناپایدار در کودکی ام بود که در بزرگسالی خودش را اینطور نشان داده.
خیلی وقتها ما فکر می کنیم اضطراب مان در رابطه به خاطر رفتارهای شریک عاطفی است، اما گاهی ریشه اش چیزهاییست که از گذشته با خودمان حمل می کنیم. در مورد من، یاد گرفتم که قبل از سرزنش رابطه یا طرف مقابل، اول با ترس های قدیمی ام روبرو شوم. اینطوری کم کم اضطراب های بی دلیل کم رنگ تر شدند.
شاید برای بعضی ها هم همینطور باشد؛ گاهی یک خاطره تلخ یا باور غلط درباره خودمان، مثل سایه همه روابطمان را دنبال می کند. برای من نقطه عطف زمانی بود که فهمیدم این ترس از دست دادن، بیشتر شبیه یک داستان قدیمی است که مغزم مرتب برایم تکرار می کرده، نه واقعیت آن رابطه.
اگر شما هم چنین احساساتی را تجربه کرده اید، خوشحال می شوم بشنوم چطور با آن کنار آمدید. گاهی حرف زدن درباره این چیزها کمک می کند بفهمیم تنها کسی نیستیم که چنین مشکلی داشته، و شاید راه حلی که برای شما جواب داده، برای دیگری هم مفید باشد.