چطور در رابطه از سوءتفاهم جلوگیری کنیم؟ 21 نکته کلیدی
سوءتفاهم یکی از بزرگترین مخربهای روابط است. چه در روابط عاطفی، چه دوستانه و چه خانوادگی، سوءتفاهمها میتوانند باعث ایجاد ناراحتی، خشم و حتی قطع ارتباط شوند. اما خبر خوب این است که با رعایت چند نکته ساده میتوان تا حد زیادی از بروز سوءتفاهمها جلوگیری کرد و یک ارتباط سالم و پایدار را تجربه نمود. در اینجا 21 نکته کلیدی برای جلوگیری از سوءتفاهم در روابط مختلف ارائه میشود:
- ✅
1. واضح و شفاف صحبت کنید:
از بهکار بردن جملات مبهم و دوپهلو خودداری کنید. هرچه منظورتان را واضحتر بیان کنید، احتمال سوءتفاهم کمتر میشود. - ✅
2. فعالانه گوش دهید:
فقط شنونده نباشید، بلکه فعالانه به حرفهای طرف مقابل گوش دهید. به زبان بدن، لحن صدا و احساسات او توجه کنید. - ✅
3. سوال بپرسید:
اگر چیزی را متوجه نشدید، از پرسیدن سوال خجالت نکشید. بهتر است یک سوال بپرسید تا اینکه برداشت اشتباهی داشته باشید. - ✅
5. احساسات خود را بیان کنید:
بیان احساسات به طرف مقابل کمک میکند تا بفهمد شما چه احساسی دارید و در نتیجه، سوءتفاهم کمتری ایجاد میشود. - ✅
6. از قضاوت کردن خودداری کنید:
قبل از اینکه حرفهای طرف مقابل را بشنوید و درک کنید، او را قضاوت نکنید. - ✅
7. همدلی کنید:
سعی کنید خودتان را جای طرف مقابل بگذارید و از دید او به موضوع نگاه کنید.
- ✅
8. به زبان بدن توجه کنید:
زبان بدن میتواند اطلاعات زیادی را در مورد احساسات و منظور طرف مقابل به شما منتقل کند. - ✅
9. از کلمات مناسب استفاده کنید:
کلماتی که استفاده میکنید، میتوانند تاثیر زیادی بر روی برداشت طرف مقابل داشته باشند. سعی کنید از کلماتی استفاده کنید که واضح و دقیق باشند. - ✅
10. از کلیگویی پرهیز کنید:
به جای بهرهگیری از جملات کلی مانند “تو همیشه این کار را میکنی”، از مثالهای مشخص استفاده کنید. - ✅
11. به لحن صدای خود دقت کنید:
لحن صدای شما میتواند معانی مختلفی را منتقل کند. سعی کنید لحن صدای شما آرام و مهربان باشد. - ✅
12. در زمان مناسب صحبت کنید:
اگر هر دوی شما خسته یا عصبانی هستید، زمان مناسبی برای صحبت کردن در مورد موضوعات مهم نیست. - ✅
13. در مورد انتظارات خود صحبت کنید:
اگر انتظارات شما از طرف مقابل مشخص نباشد، احتمال سوءتفاهم افزایش مییابد. - ✅
14. از تکنولوژی عاقلانه استفاده کنید:
ارتباطات آنلاین و پیامکی میتوانند باعث سوءتفاهم شوند. سعی کنید تا حد امکان از ارتباط چهره به چهره استفاده کنید. - ✅
15. به حریم خصوصی طرف مقابل احترام بگذارید:
کنجکاوی بیش از حد میتواند باعث ایجاد سوءتفاهم شود. - ✅
16. در مورد شایعات صحبت نکنید:
شایعات معمولا نادرست هستند و میتوانند باعث ایجاد سوءتفاهم و ناراحتی شوند. - ✅
17. مسئولیت اشتباهات خود را بپذیرید:
اگر اشتباهی مرتکب شدید، مسئولیت آن را بپذیرید و عذرخواهی کنید. - ✅
18. ببخشید و فراموش کنید:
کینه و نفرت میتواند باعث ایجاد سوءتفاهمهای بیشتر شود. سعی کنید ببخشید و فراموش کنید. - ✅
19. صبور باشید:
درک طرف مقابل زمان میبرد. صبور باشید و به او فرصت دهید تا منظور خود را توضیح دهد. - ✅
20. از مشاور کمک بگیرید:
اگر در حل سوءتفاهمها مشکل دارید، از یک مشاور متخصص کمک بگیرید. - ✅
21. با عشق و احترام برخورد کنید:
اگر با عشق و احترام با طرف مقابل برخورد کنید، احتمال سوءتفاهم کاهش مییابد.
با عمل کردن به این موارد ساده میتوانید از بروز سوءتفاهمها در روابط خود جلوگیری کنید و یک ارتباط سالم و پایدار را تجربه نمایید.
جلوگیری از سوءتفاهم در رابطه: 21 نکته کلیدی
1. فعالانه گوش کنید.
گوش دادن فعالانه به معنای توجه کامل به صحبتهای طرف مقابل، بدون قطع کردن صحبت او و بدون آماده کردن پاسخ در ذهن خود است. تمرکز کنید روی کلماتی که استفاده می کند، لحن صدا و زبان بدن او. با تکان دادن سر و بهرهگیری از عباراتی مانند “متوجه ام” و “بله” نشان دهید که در حال گوش دادن هستید. پرسیدن سوالات مرتبط با صحبتهای طرف مقابل نیز نشان میدهد که به صحبتهای او اهمیت میدهید. از قضاوت کردن یا پیشداوری خودداری کنید تا بتوانید منظور واقعی او را درک کنید. به احساسات پنهان در ورای کلمات هم توجه کنید. گوش دادن فعالانه کلید اصلی درک درست و جلوگیری از سوءتفاهم است.
2. واضح و صریح صحبت کنید.
از به کار بردن عبارات مبهم و دوپهلو خودداری کنید. منظور خود را به طور شفاف و روشن بیان کنید. از بهرهگیری از اصطلاحات تخصصی یا عبارات پیچیده خودداری کنید، مگر اینکه مطمئن باشید طرف مقابل آنها را می فهمد. به لحن صدای خود دقت کنید. لحن شما میتواند معنای کلمات شما را تغییر دهد. از فرضیات دوری کنید. هرگز فرض نکنید که طرف مقابل می داند شما چه فکر می کنید یا چه احساسی دارید. صداقت در گفتار، بهترین راه برای جلوگیری از سوءتفاهم است.
3. سوال بپرسید.
اگر چیزی را متوجه نشدید، از پرسیدن سوال نترسید. پرسیدن سوال نشان میدهد که به صحبتهای طرف مقابل اهمیت میدهید و میخواهید منظور او را به درستی درک کنید. از سوالات باز استفاده کنید تا طرف مقابل بتواند توضیحات بیشتری ارائه دهد. به جای پرسیدن “آیا این کار را کردی؟” بپرسید “چطور این کار را انجام دادی؟” به پاسخ طرف مقابل با دقت گوش دهید. اگر هنوز ابهامی وجود دارد، سوالات بیشتری بپرسید تا زمانی که به درک کاملی از موضوع برسید. پرسیدن سوال، پلی برای فهم بهتر است.
4. احساسات خود را بیان کنید.
از بیان احساسات خود نترسید. بیان احساسات به طرف مقابل کمک میکند تا شما را بهتر درک کند. از جملات “من” استفاده کنید تا مسئولیت احساسات خود را بر عهده بگیرید. به جای گفتن “تو باعث شدی من عصبانی شوم”، بگویید “وقتی این کار را کردی، من احساس عصبانیت کردم. ” احساسات خود را به طور واضح و روشن بیان کنید. به جای گفتن “من ناراحتم”، بگویید “من از اینکه این اتفاق افتاد، ناراحت هستم. ” به احساسات طرف مقابل نیز توجه کنید. او ممکن است احساساتی داشته باشد که پنهان می کند. همدلی کلید درک احساسات یکدیگر است. 
بیان احساسات، یک مسیر دو طرفه است. احساسات پنهان، زمینه ساز سوء تفاهم های بزرگ هستند.
5. زبان بدن را در نظر بگیرید.
زبان بدن میتواند اطلاعات زیادی در مورد احساسات و نیات طرف مقابل ارائه دهد. به حالت چهره، حرکات دست ها و طرز ایستادن او توجه کنید. آیا او به شما نگاه می کند؟ آیا او لبخند می زند؟ آیا او آرام به نظر می رسد یا مضطرب؟ تماس چشمی برقرار کنید تا نشان دهید که به صحبتهای او اهمیت می دهید. از ژست های باز و دوستانه استفاده کنید. زبان بدن میتواند سوء تفاهم ها را ایجاد یا حل کند.
6. به زمان و مکان مناسب برای صحبت کردن توجه کنید.
انتخاب زمان و مکان مناسب میتواند تاثیر زیادی بر نتیجه مکالمه داشته باشد. اگر موضوع مهمی برای صحبت کردن دارید، زمانی را انتخاب کنید که هر دوی شما آرام و بدون استرس باشید. از صحبت کردن در مکان های شلوغ و پر سر و صدا خودداری کنید. مکانی را انتخاب کنید که در آن احساس راحتی و امنیت کنید. از صحبت کردن در زمانی که خسته هستید یا گرسنه هستید، خودداری کنید. زمانی که مناسب نباشد، بهترین حرف ها هم به درستی شنیده نمی شوند.
7. فرضیات را کنار بگذارید.
از فرض کردن اینکه می دانید طرف مقابل چه فکر می کند یا چه احساسی دارد، خودداری کنید. فرضیات میتوانند منجر به سوء تفاهم های زیادی شوند. به جای فرض کردن، سوال بپرسید و از طرف مقابل بخواهید که توضیح دهد. آنچه برای شما بدیهی است، ممکن است برای طرف مقابل مبهم باشد. فرضیات، قاتل خاموش روابط هستند. برای جلوگیری از سوءتفاهم، هیچ فرضیه ای را مسلم نگیرید.
8. به تفاوتهای فرهنگی و فردی احترام بگذارید.
هر فرد دارای پیشینه فرهنگی و فردی متفاوتی است. این تفاوت ها میتواند بر نحوه برقراری ارتباط و درک مسائل تاثیر بگذارد. به تفاوت های فرهنگی و فردی احترام بگذارید و سعی کنید دیدگاه طرف مقابل را درک کنید. از قضاوت کردن یا تحقیر کردن فرهنگ یا عقاید دیگران خودداری کنید. صبور باشید و به طرف مقابل فرصت دهید تا خودش را توضیح دهد. تنوع، زیبایی زندگی است. احترام به تفاوت ها، کلید روابط سالم و پایدار است.
9. از زبان طعنه آمیز و کنایه دار دوری کنید.
زبان طعنه آمیز و کنایه دار میتواند به راحتی سوء تفاهم ایجاد کند. طرف مقابل ممکن است متوجه نشود که شما در حال طعنه زدن هستید و منظور شما را به اشتباه برداشت کند. به جای بهرهگیری از زبان طعنه آمیز و کنایه دار، سعی کنید منظور خود را به طور مستقیم و واضح بیان کنید. اگر می خواهید انتقاد کنید، این کار را به صورت سازنده و محترمانه انجام دهید. انتقاد سازنده، هدفش اصلاح است نه تخریب. طعنه، سم رابطه است. به جای نیش زدن، همدلی نشان دهید.
10. از قضاوت زودهنگام خودداری کنید.
قبل از اینکه تمام اطلاعات را دریافت کنید، از قضاوت کردن در مورد دیگران خودداری کنید. به طرف مقابل فرصت دهید تا خودش را توضیح دهد. سعی کنید دیدگاه طرف مقابل را درک کنید. قضاوت زودهنگام میتواند منجر به سوء تفاهم های جبران ناپذیر شود. صبر و حوصله، کلید درک بهتر است. به جای قضاوت کردن، سوال بپرسید.
11. در صورت بروز سوءتفاهم، به سرعت آن را برطرف کنید.
اگر متوجه شدید که سوء تفاهمی رخ داده است، سعی کنید به سرعت آن را برطرف کنید. از عذرخواهی کردن نترسید. اشتباه خود را بپذیرید و سعی کنید آن را جبران کنید. به طرف مقابل اجازه دهید تا احساسات خود را بیان کند. با همفکری، راه حلی برای مشکل پیدا کنید. گذشت، نشانه بزرگواری است. تاخیر در حل سوء تفاهم، آن را پیچیده تر می کند.
12. از رسانههای ارتباطی مناسب استفاده کنید.
برای موضوعات مهم و حساس، بهتر است به صورت حضوری یا از طریق تماس تلفنی صحبت کنید. پیامک و ایمیل میتوانند برای انتقال اطلاعات ساده و غیرحساس مناسب باشند، اما برای بیان احساسات و رفع سوء تفاهم ها مناسب نیستند. در ارتباطات آنلاین، لحن صدا و زبان بدن قابل مشاهده نیست، بنابراین احتمال سوء تفاهم بیشتر است. از ایموجی ها برای انتقال احساسات خود استفاده کنید، اما به آنها تکیه نکنید. ارتباط رو در رو، بهترین راه برای درک یکدیگر است. رسانه مناسب، تاثیر زیادی بر کیفیت ارتباط دارد.
13. از کلی گویی پرهیز کنید.
به جای بهرهگیری از عبارات کلی مانند “تو همیشه. . . ” یا “تو هیچ وقت. . . “، سعی کنید به طور خاص در مورد رفتاری که شما را آزار می دهد صحبت کنید. مثلا به جای گفتن “تو همیشه دیر می کنی”، بگویید “وقتی دیر می کنی، احساس می کنم برای وقت من ارزش قائل نیستی. ” کلی گویی باعث می شود طرف مقابل احساس کند مورد حمله قرار گرفته است و به دفاع از خود بپردازد. مشخص کردن رفتار خاص، به طرف مقابل کمک می کند تا متوجه شود که چه کاری انجام داده است که شما را ناراحت کرده است. دقت در بیان، مانع از برداشت های اشتباه می شود. کلی گویی، بذر سوءتفاهم را می کارد. جزئیات، راهنمای فهم درست هستند.
14. به دنبال نکات مشترک باشید.
به جای تمرکز بر اختلافات، سعی کنید نکات مشترک خود را پیدا کنید. بر روی اهداف مشترک خود تمرکز کنید. اهداف مشترک، پلی بین دیدگاه های متفاوت هستند. یافتن نقاط مشترک، راهی برای کاهش تنش است. تمرکز بر مشترکات، به جای تفاوت ها، روابط را تقویت می کند.
15. از تحقیر و توهین خودداری کنید.
تحقیر و توهین، بدترین راه برای حل اختلاف است. تحقیر و توهین باعث می شود طرف مقابل احساس بی ارزشی کند و رابطه آسیب ببیند. حتی اگر عصبانی هستید، سعی کنید با احترام با طرف مقابل صحبت کنید. احترام متقابل، اساس یک رابطه سالم است. توهین، سمی است که رابطه را مسموم می کند. حتی در اوج عصبانیت، ادب را رعایت کنید.
16. مهارتهای ارتباطی خود را تقویت کنید.
در دوره های آموزشی مربوط به مهارت های ارتباطی شرکت کنید. از متخصصان روانشناسی و مشاوره کمک بگیرید. تمرین و ممارست، کلید بهبود مهارت های ارتباطی است. مهارت های ارتباطی قوی، سرمایه ارزشمندی در تمام جنبه های زندگی هستند. دانش، قدرت است. سرمایه گذاری روی خود، بهترین نوع سرمایه گذاری است.
17. از کمک یک متخصص استفاده کنید.
اگر در برقراری ارتباط با دیگران مشکل دارید، از کمک یک متخصص روانشناسی و مشاوره استفاده کنید. هیچ شرمی در کمک گرفتن از یک متخصص وجود ندارد. مشاوره، راهی برای بهبود کیفیت زندگی است. گاهی برای حل مشکلات، نیاز به دیدگاهی بیرونی داریم. یک متخصص، میتواند راهنمای شما باشد. کمک گرفتن، نشانه ضعف نیست، بلکه نشانه قدرت است.
18. صبر و حوصله داشته باشید.
برقراری ارتباط موثر، زمان و تلاش می طلبد. ناامید نشوید اگر در ابتدا با مشکل مواجه شدید. به تمرین ادامه دهید و صبور باشید. با گذشت زمان، مهارت های ارتباطی شما بهبود خواهد یافت. رم، در یک روز ساخته نشده است. پشتکار، کلید موفقیت است. هر قدم کوچک، شما را به هدف نزدیک تر می کند.
19. از پیش داوری درباره نیت طرف مقابل خودداری کنید.
ممکن است رفتاری که از نظر شما آزاردهنده است، در واقع ناشی از نیت خیرخواهانه ای باشد. بهترین کار این است که در مورد نیت او سوال کنید، مثلا بپرسید: “منظورت از این حرف چی بود؟” یا “هدفت از انجام این کار چه بود؟” به این ترتیب، میتوانید از سوء تفاهم های احتمالی جلوگیری کنید و به درک بهتری از رفتار او برسید. بسیاری از اختلافات ناشی از سوء برداشت از نیات یکدیگر است. پیش داوری، سد راه همدلی است. قبل از قضاوت، حقیقت را جویا شوید.
20. به حرف های ناگفته هم توجه کنید.
گاهی اوقات افراد نمی توانند یا نمی خواهند احساسات و افکار خود را به طور کامل بیان کنند. در این شرایط، باید به حرف های ناگفته آنها نیز توجه کنید. به زبان بدن، لحن صدا و موقعیت های مختلف دقت کنید. از خودتان بپرسید: “آیا چیزی هست که او نمی گوید؟” یا “آیا احساسی هست که پنهان می کند؟” با پرسیدن سوالات مناسب، میتوانید به او کمک کنید تا حرف هایش را کامل کند و احساسات خود را بیان کند. خواندن بین خطوط، مهارت ارزشمندی است. سکوت، گاهی بلندتر از هر صدایی سخن می گوید. حساسیت به احساسات پنهان، نشانه همدلی است.
21. به خودتان و طرف مقابل فرصت اشتباه بدهید.
همه ما انسان هستیم و اشتباه می کنیم. به خودتان و طرف مقابل فرصت اشتباه بدهید. به جای تمرکز بر اشتباهات گذشته، بر روی آینده تمرکز کنید. یاد بگیرید که از اشتباهات خود درس بگیرید. بخشیدن، نشانه قدرت است. هیچ کس کامل نیست. اشتباهات، فرصتی برای رشد هستند.
سو تفاهم ها همیشه ریشه در حرف نزدن نداره. گاهی حتی با وجود توضیح کامل هم یه چیزای دیگه میان وسط که اونو خراب میکنه. مثلا من یه بار با دوستم سر یه برنامه قدم زدن قرار گذاشتیم. بهش گفتم ساعت پنج تو پارک. هر دو هم رسیدیم ولی دو روز متوالی همدیگه رو ندیدیم. بعد فهمیدم من منظورم پارک نزدیک خونه خودم بود و اون فکر کرده پارک نزدیک خونه خودشه. همون موقع بود که فهمیدم همیشه باید دقیق تر حرف بزنم.
یه چیز دیگه که درست کردن سو تفاهم رو سخت میکنه اینه که آدما باورهای قبلیشون رو کنار نمیذارن. مثلا اگه کسی یه بار دروغ گفته باشه، دفعه بعدی هرچی بگه بازم شک میشه که راست میگه یا نه. یا اگه همیشه عادت داشته باشه دیر برسه، هرچی بهش بگی زودتر بیاد بازم با تاخیر میاد و فکر میکنه اینبارم میتونه دیر برسه. من خودم یه زمانی تو یه رابطه اینطوری بودم و هرچی طرفم میگفت قبول نمی کردم تا اینکه یه روز تصمیم گرفتم به جای قضاوت سریع، یه کم صبر کنم و ببینم واقعا چیه.
چیزی که بهم کمک کرده اینه که وقتی کسی حرفی میزنه که ممکنه برداشت بدی ازش کنم، اول چند نفس عمیق میکشم بعد جواب میدم. اینطوری کمتر چیزهایی رو میگم که بعدا پشیمون بشم.